اسامی یاران امام حسین(ع)

آنان که در رکاب سیدالشهدا ع به فیض شهادت رسیدند جمعی از بنی هاشم بودند جمعی از مدینه با آن حضرت آمده بودند برخی در مکه و طول راه بوی پیوستند برخی هم از کوفه توانستند به جمع آن حماسه سازان شهید بپیوندند. کسانی هم در راه نهضت حسیی پیش از عاشورا شهید شدند که آنان نیز جزء اصحاب او به شمار می آیند.

تعداد 6 نفر از یاران امام که در کوفه شهید شدند عبارتند از :

(1) عبدالاعلی بن یزید کلبی

(2) عبدالله بن بقطر

(3) عماره بن صلخب

(4) قیس بن مسهر صیداوی

(5) مسلم بن عقیل

(6) هانی بن عروه.

شهدای بنی هاشم:

تعداد 17 نفر از شهدای کربلا که شهادتشان اجماعی است عبارتند از:

(1)  علی بن الحسین الاکبر

(2) عباس بن علی بن ابیطالب

(3) عبدالله بن علی بن ابیطالب

(4) جعفر بن علی بن ابیطالب

(5) عثمان بن علی بن ابیطالب

(6) محمد بن علی بن ابی طالب

(7) عبدالله بن حسین بن علی

(8) ابوبکر بن حسن بن علی

(9) قاسم بن حسن بن علی

(10) عبدالله بن حسن بن علی

(11) عون بن عبدالله بن مسلم بن عقیل

(12) محمد بن عبدالله بن جعفر

(13) جعفر بن عقیل

(14) عبدالرحمن بن عقیل

(15) عبدالله بن مسلم بن عقیل

(16) عبدالله بن عقیل

(17) محمد بن ابی سعید بن عقیل

نام 10 نفر دیگر نیز نقل شده که البته یقینی نیست آنان عبارتند از:

(1) ابوبکر بن علی بن ابیطالب

(2) عبیدالله بن جعفر

(3) محمد بن مسلم بن عقیل

(4) عبدالله بن علی بن ابیطالب

(5) عمر بن علی بن ابیطالب

(6) ابراهیم بن علی بن ابیطالب

(7) عمر بن حسن بن علی

(8) محمد بن عقیل

(9) جعفر بن محمد بن عقیل.

شهدای دیگر:

نام کسانی غیر از بنی هاشم که در کربلا در رکاب امام حسین ع به شهادت رسیدند و توضیح مختصری در باره هر یک در جای مناسب هر کدام در این مبحث ( به ترتیب حروف الفبا ) آمده است.

در اینجا فهرستی از همه آنان را یکجا بر اساس نقل کتاب انصار الحسین می آوریم:

در کتاب یاد شده دو جدول نام است. یکی نامهایی که در زیارت ناحیه مقدس و نیز در منابع دیگری همچون رجال شیخ یا رجال طبری آمده است. این جدول که نام 82 نفر را در بر دارد چنین است:

(1)  اسلم ترکی (2) انس بن حارث کاهلی (3) انیس بن معقل اصبحی (4) ام وهب (5) بریر بن خضیر (6) بشیربنعمر خضرمی (7) جابربن حارث سلمانی (8) جبله بن علی شیبانی (9) جناده بن حارث انصاری (10) جندب بن حجیر خولانی (11) جون مولی  ابوذر غفاری (12) جوین بن مالک ضبعی (13) حبیب بن مظاهر (14) حجاج بن مسروق (15) حربن یزید ریاحی (16) حلاس بن عمرو راسبی (17) حنظله بن اسعد شبامی (18) خالد بن عمروبن خالد (19) زاهر مولی عمروبن حمق خزاعی (20) زهیر بن بشر خثعمی (21) زهیر بن قین بجلی (22) زید بن معقل جعفی (23) سالم مولی بنی المدینه کلبی (24) سالم مولی عامر بن مسلم عبدی (25) سعد بن حنظله تمیمی (26) سعد بن عبدالله (27) سعید بن عبدالله (28) سواربن منعم بن حابس (29) سوید بن عمرو خثعمی (30) سیف بن حارث بن سریع جابری (31) سیف بن مالک عبدی (32) حبیب بن عبدالله نهشلی (33) شوذب مولی شاکر (34) ضرغامه بن مالک (35) عابس بن ابی شبیب شاکری (36) عامر بن حسان بن شریح (37) عامر بن مسلم (38) عبدالرحمن بن عبدالرحمن بن عبدالله ارجبی (39) عبدالرحمن بن عبد ربه انصاری (40) عبدالرحمن بن عبدالله بن یزید عبدی (41) عبیدالله بن یزید عبدی (42) عمران بن کعب (43) عمار بن ابی سلامه (44) عماربن حسان (45) عمروبن جناده (46) عمربن جندب (47) عمروبن خالد ازدی (48) عمروبن خالد صیداوی (49) عمروبن عبدالله جندعی (50) عمروبن ضبیعه (51) عمروبن قرضه (52) عمربن قرضه (53) عمر بن عبدالله ابو ثمامه صائدی (54) عمروبن مطاع (55) عمیربن عبدالله مذحجی (56) قارب مولی الحسین ع (57) قاسط بن زهیر (58) قاسم بن حبیب (59) قره بن ابی قره غفاری (60) قعنب بن عمر (61) کردوس بن زهیر (62) کنانه بن عتیق (63) مالک بن عبد بن سریع (64) مجمع بن عبدالله عائذی (65 و 66) مسعود بن حجاج و پسرش (67) مسلم بن عوسجه (68) مسلم بن کثیر (69) منجح مولی الحسین ع (70) نافع بن هلال (71) نعمان بن عمرو (72) نعیم بن عجلان (73) وهب بن عبدالله (74) یحیی بن سلیم (75) یزید بن حصین همدانی (76) یزید بن زیاد کندی (77) یزید بن نبیط .

(( تذکر: در کتاب یاد شده تعداد شهدا 82 نفر ذکر شده اما فقط از نام 77 نفر بشرح بالا نام برده شده است)).

جدول دوم: اسامی کسانی است که در منابع متاخرتری مانند زیارت رجبیه- مناقب ابن شهر آشوب- مثیر الاحزان یا لهوف آمده است که عبارتند از: ( 29 نفر )

(1)  ابراهیم بن حصین (2) ابو عمرو نهشلی (3) حماد بن حماد (4) حنظله بن عمرو شیبانی (5) رمیث بن عمرو (6) زائد بن مهاجر (7) زهیر بن سائب (8) زهیر بن سلیمان (9) زهیر بن سلیم ازدی (10) سلمان بن مضارب (11) سلیمان بن سلیمان ازدی (12) سلیمان بن عون (13) سلیمان بن کثیر (14) عامر بن جلیده یا: ( خلیده) (15) عامربن مالک (16) عبدالرحمن بن یزید (17) عثمان بن فروه (18) عمربن کناد (19) عبدالله بن ابی بکر (20) عبدالله بن عروه (21) غیلان بن عبدالرحمن (22) قاسم بن حارث (23) قیس بن عبدالله (24) مالک بن دودان (25) مسلم بن کناد (26) مسلم مولی بن عامر بن مسلم (27) منیع بن زیاد (28) نعمان بن عمرو (29) یزید بن مهاجر جعفی.

ا: ز نظر سن و سال تعدادی از این شهدا جوان بودند. نام این جوانان شهید در رکاب امام حسین ع از بنی هاشم و دیگران اینهاست:

(1)  علی اکبر (2) عباس بن علی (3) قاسم (4) عون بن علی (5) عبدالله بن مسلم (6 و 7  ) عون و محمد ( پسران زینب کبری ) (8) وهب (9) عمروبن قرظه (10) بکیر بن حر (11) عبدالله بن عمیر (12) نافع بن هلال (13) سیف بن حارث (14) اسلم (15) عمروبن جناده (16) مالک بن عبد و ...

ستایش عظیمی را که سیدالشهدا ع شب عاشورا از یاران خویش کرد نام آنان را جاویدان و مقامشان را جلوه گر ساخت. آنجا که فرمود: من اصحابی شایسته تر و بهتر از یاران خود نمی شناسم: فانی لا اعلم اصحابا اولی و لا خیرا من اصحابی و لا اهل بیت ابر و لا او صل من اهل بیتی- فجزاکم الله عنی جمیعا خیرا.

در زیارت ناحیه مقدسه هم امام زمان عج به آنان اینگونه سلام داده است: السلام علیکم یا خیر انصار ... .

در توصیف آن شیر مردان عارف : بسیار سخن می توان گفت. از زبان دشمن هم می توان حقایق را شناخت. به مردی که روز عاشورا همراه عمر سعد در کربلا شرکت داشته گفتند: وای بر تو !!! آیا ذریه رسول خدا ص را کشتید؟؟ گفت... اگر تو شاهد چیزی بودی که ما دیدیم تو هم همچون ما می کردی. گروهی بر ما تاختند که دستهایشان بر قبضه شمشیرها بود همچون شیران خشمگین سواران را از چپ و راست در هم می نوردیدند و خویش را به کام مرگ می افکندند. نه امان می پذیرفتند نه علاقه به مال داشتند و نه چیزی می توانست مانع ورودشان بر برکه های مرگ گردد!!! اگر اندکی از آنان دست بر می داشتیم جان همه سپاه را می گرفتند. ای بی مادر پس می خواستی چه کنیم؟!...

 برای آشنایی با برخی فضائل آنان که حواریین امام حسین ع بودند رجوع کنید به منتخب التواریخ ص 245 تا 255 که بیست و شش فضیلت برای آنان بر شمرده است از جمله : رضایت از خدا- با وفا ترین اصحاب- ثبت بودن نامشان در لوح محفوظ- برتربودن مقامشان از همه شهدا- همت والا با عده کم- توفیق بازگشت بدنیا در عصر رجعت- معروف بودنشان در آسمانها- شوق شهادت در رکاب امام حسین ع- یاران واقعی دین خدا- وارستگی و زهد و عبادت- دفن در سرزمین مقدس کربلا و...

همین فضیلتهاست که آنان را محبوب دلها ساخته و در دنیا و آخرت مورد غبطه جهانیانند.